Napędy do bram przemysłowych segmentowych i rolowanych
Napędy do bram przemysłowych segmentowych i rolowanych muszą sprostać znacznie wyższym wymaganiom niż te stosowane w bramach garażowych. Liczy się tu nie tylko moc i niezawodność, ale również dostosowanie do specyficznych warunków pracy w halach produkcyjnych, warsztatach czy magazynach.
Spis treści
- Bramy do zastosowań przemysłowych ‒ konstrukcja bramy jako czynnik determinujący wybór napędu do bram
- Napędy do bram segmentowych
- Napędy do bram przemysłowych ‒ zasady doboru napędów do segmentowych bram przemysłowych
- Napędy do bram przemysłowych rolowanych
- Bramy przemysłowe ‒ możliwości i funkcje
Bramy do zastosowań przemysłowych ‒ konstrukcja bramy jako czynnik determinujący wybór napędu do bram
Przydomowe garaże wyposaża się przeważnie w bramy segmentowe górne, rolowane, uchylne lub rozwieralne. W obiektach przemysłowych, garażach wielostanowiskowych, magazynach, warsztatach stosowane są często wielkogabarytowe bramy segmentowe. Ich skrzydła poruszają się wzdłuż prowadnic bocznych i po otworzeniu przechodzą z pozycji pionowej w poziomą. Niekiedy, gdy hala jest wysoka, unoszone są całkowicie w górę.
Do chłodni, mroźni i innych pomieszczeń, w których musi panować określonej wartości temperatura, a jej zmiany są niepożądane, przeznaczone są segmentowe lub rolowane bramy szybkobieżne, odporne na wyjątkowo niską temperaturę i zapewniające większą izolacyjność termiczną oraz szczelność obwodową niż inne typy bram. Bramy segmentowe uchodzą za lepsze od innych pod względem izolacyjności termicznej i odporności włamaniowej.
Bramy rolowane – w zastosowaniach przemysłowych – mają płaszcz z wąskich, elastycznie połączonych lameli, nawijany na wał umieszczony od strony pomieszczenia.
Bramy rolowane, kasetowe, także mają płaszcz lamelowy, ale wał umieszczony jest w kasecie ochronnej, mocowanej do nadproża od zewnątrz budynku. Nie zajmuje więc miejsca wewnątrz obiektu. Są tanie i bardzo proste w montażu.
Innym typem bram przemysłowych, są bramy przesuwne. Działają na podobnej zasadzie jak przesuwne bramy wjazdowe. Montuje się je przeważnie w obiektach, w których muszą być wydzielone strefy oddzielenia pożarowego (oddzielne strefy ogniowe). Wykazują one ponadstandardową szczelność i izolacyjność ogniową. Wymagają dużo wolnego miejsca.
Mniej popularne są bramy harmonijkowe. Ich wąskie segmenty są podciągane ku górze i żeby nie zabierać miejsca, składają się w linii nadproża, zachodząc jeden na drugi. Można je montować w świetle otworu wjazdowego lub nad nim, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku.
Tam, gdzie nie jest istotna szybkość otwierania, a przed budynkiem jest dużo miejsca, można umieścić bramę rozwieralną, jedno- lub dwuskrzydłową. Napędy do bram przemysłowych muszą być precyzyjnie dobrane do rodzaju, wielkości i przeznaczenia konkretnej bramy. Tylko wtedy zapewnią bezawaryjną, bezpieczną i efektywną pracę w wymagającym środowisku przemysłowym.
Napędy do bram segmentowych
Bramy segmentowe spotyka się przeważnie w garażach wielostanowiskowych – podziemnych i naziemnych. Stosowane do nich napędy takie jak do domów jednorodzinnych, tylko o większej żywotności, zaprojektowane pod kątem zdecydowanie większej liczbie dziennych cykli otwierania i zamykania. Napędy takie mają też większą moc niż tańsze modele domowe. Ich wózek jezdny porusza łańcuch zamiast paska transmisyjnego.
W halach fabrycznych, magazynach, warsztatach też stosowane są bramy segmentowe, z reguły znacznie dłuższe, a przy tym cięższe. Wymagają więc zupełnie innych napędów. To napędy nasadowe, poruszające bezpośrednio wał nawojowy. Na wale tym umieszczone są sprężyny i bębny nawojowe. Do bębnów podczepiana jest stalowa pleciona linka nośna. Linka, za pośrednictwem mechanizmu chroniącego przed jej zerwaniem łączona jest z najniższym segmentem bramy – po obu jej stronach. Z górnym segmentem łączone są linki napinacza, przytwierdzone też do bębnów. One również znajdują się po obu stronach bramy. Przed zamontowaniem napędu ekipa monterska musi naciągnąć sprężyny wału. Napęd porusza wał, a ten nawijając lub odwijając linkę przesuwa skrzydło bramy w górę lub w dół.
Mechanizm napędu nasadza się na końcówkę wału i kotwi do ściany. Jest więc zainstalowany na dużej wysokości, na poziomie nadproża. Pracą silnika steruje centralka. Ta z kolei musi być umieszczona na dole. Przykręca się ją do ściany, na wysokości zapewniającej łatwy dostęp do panelu kontrolnego. Napęd połączony jest z centralką kablem. Dobre napędy mają centralkę, która konfiguruje się automatycznie.
W garażach wielostanowiskowych, centralki współpracują z systemami kontroli dostępu. Mają wbudowany odbiornik radiowy BFT. Obsługiwane są wtedy pilotami wysyłającymi kodowane sygnały radiowe. Liczba obsługiwanych pilotów bywa różna, zależnie od wielkości parkingu.
Napęd umieszcza się niekiedy we wnęce przygotowanej uprzednio w ścianie. Stosowany tam bywa wówczas nie tylko napędy nasadzane na wał, ale też model z przekładnia łańcuchową. Silnik porusza wał za pośrednictwem łańcucha. Ten założony jest na zębatkę napędu i zębatkę na wale. Sam porusza się w obudowie, chroniącej przed jego zabrudzeniem. Napędy łańcuchowe mogą być tez mocowane na płaszczyźnie ściany.
Ciekawym typem napędu jest napęd do montażu centralnego. Umieszcza się go na wale, w połowie jego długości i podczepia do sufitu bądź nadproża. To także dobre rozwiązanie dla miejsc, gdzie przejazd jest wąski i brak wystarczającego miejsca po bokach.
Napędy mniejszej mocy (około 0,35 kW) podłącza się do gniazda 230 V. Mocniejsze (0,50-0,60 kW) mogą wymagać gniazda siłowego, dostarczającego prądu trójfazowego (400 V).
Ważną funkcją, w jaką wzbogacane są takie napędy jest łagodny start i powolne hamowanie, realizowane dzięki falownikowi. Służy to przedłużeniu żywotności bramy.
Przekładnie napędów przeważnie umieszczone są w kąpieli olejowej. Ma to dwa cele – wydłużenie żywotności przekładni i cichszą pracę silnika.
Napędy do bram przemysłowych ‒ zasady doboru napędów do segmentowych bram przemysłowych
Napęd do bramy przemysłowej segmentowej dobiera się do powierzchni i długości bram. Najmocniejsze współpracują z modelami o powierzchni do 30-50 m2 i długości do 8 m. Liczy się oczywiście ciężar skrzydła. W specyfikacji napędu zawsze jest podany ciężar maksymalny, przy którym będzie on pracował wydajnie i niezawodnie. Dobierając moc do ciężaru i wielkości bramy zawsze należy uwzględnić pewien nadmiar. Lepiej żeby napęd był zbyt mocny niż zbyt słaby. Dlatego też ciężar bramy powinien stanowić do 70% tego, co jest dopuszczone dla danego modelu napędu.
Wpływ na stabilna pracę przy dużym obciążeniu silnika ma jego moment obrotowy. Dobre napędy mają silniki o maksymalnym momencie obrotowym około 60-70 Nm. Słabsze urządzenia mają maksymalny moment obrotowy na poziomie 30-50 Nm.
Pod uwagę bierze się też średnicę wału w jaki wyposażona jest brama. Standardowo wały mają średnicę jednego cala, czyli 2,54 cm.
Należy również zwrócić uwagę na prędkość przesuwu jaką dany model zapewnia. Niekiedy szybkość zamykania i otwierania mają kluczowe znaczenie, na przykład wówczas, gdy pomieszczenia nie powinny się wychładzać lub przeciwnie – nagrzewać (chłodnie). Szybka praca bramy jest korzystna ze względu na izolacyjność termiczną.
Liczy się ponadto miejsce w którym brama jest zamocowana. Przykładowo w obiektach, w których wydzielone są strefy ochrony przeciwpożarowych i wymagany jest wyższy jej poziom, powinno się instalować napędy zdolne współpracować z centralkami przeciwpożarowymi i w razie zagrożenia reagować na płynące z nich sygnały. Wybierając napęd trzeba się też będzie upewnić, czy może pracować w środowiskach trudnych – na przykład o podwyższonym poziomie wilgotności powietrza – m.in. w myjniach (tu liczy się klasa szczelności – IP, powinna to być klasa IP54 lub IP65), o szczególnie niskiej temperaturze (chłodnie, mroźnie) lub o dużym zapyleniu.
Napędy do bram przemysłowych rolowanych
Małe modele bram rolowanych, o wymiarach rzadko przekraczających 3x3 m, stosowane są w domowych garażach, pomieszczeniach gospodarskich, warsztatach. Ich płaszcz nawija się na wał, umieszczony w kasecie znajdującej się na zewnątrz budynku. Napęd jest z nim zintegrowany – umieszczony wewnątrz, tak że nie wystaje poza kasetę. Bramy takie, w razie braku prądu można otwierać specjalną korbą.
Większe bramy rolowane mają wał zainstalowany od wewnątrz budynku. Stosuje się dwa rodzaje napędów do bram przemysłowych rolowanych. Jeden to napęd nasadowy, podobny jak do bram segmentowych. Z reguły jednak mniejszy i mniejszej mocy, gdyż bramy takie są o wiele lżejsze od segmentowych.
Drugi rodzaj to napęd boczny, łańcuchowy. Jego silnik porusza łańcuch założony na zębatkę nasadzoną na wał. Napęd taki przykręca się do ściany w pobliżu wału, tak żeby łańcuch sięgną zębatki. Centrala sterująca do obsługi umieszczana jest, podobnie jak w przypadku napędów nasadowych, na dole, na ścianie obok wjazdu.
Napędy do dużych bram rolowanych są niezwykle szybkie. Dzięki nim bramy szybkobieżne poruszają się w tempie wynoszącym nawet 2 m/s.
Bramy przemysłowe ‒ możliwości i funkcje
Centrale sterujące napędów to małe komputery, które mogą wykonywać różne zadania, ustalone przez operatora. Przykładem otwieranie bramy tylko do określonej wysokości lub samoczynne zamykanie po ustalonym czasie.
Aby wjazd nie został zablokowany, gdy dojdzie do awarii zasilania lub nastąpi przerwa w dostawie prądu, napędy mają możliwość awaryjnego odblokowania. Umożliwia to dołączony do zestawu łańcuch lub akumulator podtrzymujący zasilanie w sytuacjach kryzysowych.
Niezwykle pożyteczną funkcją w przypadku bram przemysłowych, opracowaną przez jednego z czołowych producentów bram i napędów ‒ jest detektor poluzowania linki łączącej napęd z bramą. Wyłączy on mechanizm, po wykryciu niebezpiecznego luzu bądź zerwania linki.
Przydatna okazuje się też możliwość zaprogramowania alarmu, który będzie uruchamiał się, gdy tylko minie termin przeglądu napędu. Przypomni on o konieczności wezwania serwisantów.
Napędy profesjonalne, podobnie jak te do użytku domowego mogą być wyposażone w detektor amperometryczny. To urządzenie które w razie stwierdzenia nawet delikatnego oporu, zmieni kierunek poruszania się bramy. W ten sposób nie dojdzie do przytrzaśnięcia kogoś lub czegoś przez zamykające się skrzydło. Istotne, by można było regulować czułość takiej detekcji. Podobną rolę mają do odegrania fotokomórki.
Napędy do bram szybkobieżnych bywają z kolei wyposażane w funkcję samonaprawy. Drobne awarie są wtedy usuwane bez potrzeby wyłączania przejazdu z użytku. Przykładem może być wypadek wypadnięcia płaszcza bramy z prowadnic. Dzięki specjalnemu systemowi zostanie on błyskawicznie przywrócony w na właściwy tor ruchu.
Co prawda w pomieszczeniach przemysłowych, warsztatowych i magazynowych rzadko jest cicho, ale warto by brama wraz z napędem nie pogarszały pod tym względem sytuacji. Nowoczesne napędy generują więc hałas na stosunkowo niskim poziomie ‒ do 70 dB.
W pomieszczeniach przemysłowych i magazynowych obsługa bramy za pomocą sieci informatycznej nie wszędzie jest jeszcze praktykowana – choć podpięcie bram do takiej sieci daje administratorowi pełną kontrolę nad nimi, w tym możliwość skopiowania ustawień jednej bramy, dla wszystkich pozostałych lub ich zdalną diagnostykę.
W niewielkich warsztatach i garażach można też bramy za pomocą smartfonu. O technologię WiFi lub Bluetooth można wzbogacić każdy napęd, ale są też modele będące od razu w nią wyposażone. Mają one wbudowany router. Zamiast pilotem lub przyciskiem można je więc obsługiwać telefonem, po zainstalowaniu w nim firmowej aplikacji. Cennym dodatkiem do takich napędów może być elektromechaniczny zamek, blokujący skrzydło samoczynnie, po każdym zamknięciu, a odblokowujący je po użyciu aplikacji.
