Bramy wjazdowe w ogrodzeniach przemysłowych - niezbędny element ogrodzeń obiektów przemysłowych
Bramy wjazdowe są wyposażone w mechaniczny napęd z automatycznym sterowaniem, usprawniają logistykę transportu, zwiększają bezpieczeństwo oraz poprawiają warunki pracy obsługi. Ponadto mogą wchodzić w skład systemów kontroli dostępu jako zaporowe urządzenia wjazdowe. W przypadku zwiększonego ruchu pojazdów w ogrodzeniach przemysłowych stosuje się ruchome bariery w formie szlabanów blokujących wjazd lub wyjazd na teren obiektów.
Spis treści
- Rodzaje bram wjazdowych
- Szlabany w ogrodzeniach przemysłowych
- Kontrola dostępu w ogrodzeniach przemysłowych
- Urządzenia do otwieranie bram i szlabanów
- Słupki czyli blokady działające w systemach kontroli dostępu
Rodzaje bram wjazdowych
Występują dwa podstawowe rodzaje bram wjazdowych:
- przesuwne – samonośne lub szynowe, jedno- i dwuskrzydłowe,
- rozwierane – jedno- albo dwuskrzydłowe.
W ogrodzeniach obiektów przemysłowych najczęściej stosuje się bramy przesuwne, wyposażone w jedno lub dwa skrzydła przemieszczające się równolegle wzdłuż ich wewnętrznej strony. Zazwyczaj wykonywane są ze stabilnych stalowych kształtowników, często takich samych, jakie zastosowano w ogrodzeniu. Producenci oferują bramy jednoskrzydłowe, zamykające przejazdy o szerokości do 12 m, a także dwuskrzydłowe o szerokości nawet do 24 m.
Przesuwne bramy samonośne charakteryzują się wysięgnikowym zawieszeniem skrzydła, umożliwiającym jego przesuwanie nad powierzchnią na wysokości od 50 do 80 mm. Z tego powodu skrzydło nie dotyka bezpośrednio podłoża, co jest korzystne w przypadku zalegania śniegu, lodu lub błota. Jednak dla zrównoważenia jego masy niezbędne jest zainstalowanie przeciwwagi, zwiększającej długość skrzydła od 30 do nawet 40%. Ważny problem stanowi właściwa długość przeciwwagi, gdyż źle dobrana może powodować trudności w zamykaniu bramy. Skrzydła bram osiągają masę nawet 1000 kg i przesuwają się z prędkością ok. 10 m/s. Tego rodzaju wyroby są dostarczane jako gotowe zestawy do montażu w ogrodzeniach. Cechują się minimalną pracą związaną z fundamentami i nie wymagają montażu prowadnic. Automatyczne otwieranie bram zapewniają siłowniki oraz centralki sterujące, zazwyczaj zainstalowane w skrzynce znajdującej się po wewnętrznej stronie ogrodzenia.
Występują także rozwiązania, w których napęd jest umiejscowiony w stalowym słupie bramy, np. o przekroju 120 x 120 mm. Chroni to przed możliwością jego kradzieży lub uszkodzenia oraz przed niekorzystnym działaniem warunków atmosferycznych. Siłowniki z zasady są wyposażone w mechanizm ręcznego odblokowania w przypadku zaistnienia awarii lub braku zasilania. W bramach dwuskrzydłowych istnieje możliwość otwierania tylko jednego skrzydła, co pozwala na przechodzenie osób bez konieczności montowania furtki.
Drugi rodzaj prezentowanych wyrobów stanowią przesuwne bramy szynowe, których skrzydło przemieszcza się po szynie zamocowanej wzdłuż przejazdu. Na słupku prowadzącym zainstalowana jest niewielka prowadnica utrzymująca skrzydło we właściwej pozycji i zapewniająca płynny ruch. Szynę zazwyczaj wpuszcza się w nawierzchnię, choć często minimalnie wystaje ponad nią. Pewną niedogodnością takiej konstrukcji jest konieczność usuwania z szyny piasku i błota, a zimą – śniegu oraz lodu. Problem ten można częściowo ograniczyć poprzez zainstalowanie kabla grzejnego podgrzewającego szynę.W ogrodzeniach przemysłowych montuje się także bramy wjazdowe rozwierane, których skrzydła z jednego boku osadza się na zawiasach mocowanych do metalowych słupków kotwionych w murowanych słupach ogrodzeniowych lub we własnym fundamencie. Wymaga to dość pracochłonnego montażu oraz odpowiednio dużej przestrzeni umożliwiającej rozwarcie skrzydeł. Zawiasy, na których są one zawieszone, pozwalają na otwarcie bramy pod kątem 100°, choć teoretycznie może on wynosić nawet 180°.
Dostępne są bramy rozwierane wyposażone w skrzydła o szerokości maksymalnej wynoszącej 5 m i masie do 350 kg, choć występują rozwiązania ze skrzydłem o masie 800 kg, którego szerokość nie może jednak przekroczyć 2,5 m. W bramach rozwieranych ze skrzydłami o maksymalnych wymiarach i masie mogą zaistnieć problemy z otwieraniem (szczególnie przy niskich temperaturach), dlatego standardowo instaluje się bramy o szerokości skrzydła do 3 m i masie nieprzekraczającej 300 kg.
Czytaj też:
Bramy i kurtyny przemysłowe wewnętrzne - klasyfikacja, montaż, zastosowanie
Jakie są rodzaje bram przeciwpożarowych? Kryteria wyboru, budowa, normy
Szlabany w ogrodzeniach przemysłowych
W przypadku występowania zwiększonego ruchu pojazdów w ogrodzeniach przemysłowych instalowane są szlabany, które mają krótszy czas otwarcia i zamknięcia niż bramy. Szlabany to ruchome bariery, o szerokości do 10 m, których zadaniem jest blokowanie wjazdu oraz wyjazdu. Mogą one również pełnić funkcję zaporowych urządzeń wjazdowych w ramach systemów kontroli dostępu.
Standardowy szlaban składa się z ramienia oraz postumentu, wewnątrz którego znajduje się napęd i urządzenie sterujące. Dostępne są ramiona płaskie, okrągłe lub wielokątne, wykonane zazwyczaj z kształtownika aluminiowego, lakierowanego proszkowo, i dodatkowo oznaczone czerwonymi paskami odblaskowymi. Ponadto mogą być łamane (głównie w miejscach o ograniczonej wysokości), a przy większych długościach, zazwyczaj powyżej 4 m, wyposażone w podpory ruchome lub stałe. Ramię szlabanu jest połączone z postumentem mającym formę wytrzymałej obudowy, z pokrywą usytuowaną w górnej części, wykonanej z lakierowanej proszkowo nierdzewnej blachy stalowej.
Szlabany oferowane przez wyspecjalizowanych producentów charakteryzują się trwałością osiągającą nawet 10 000 000 cykli otwarć, przy ok. 5000 cykli na dobę. Czas otwarcia/zamknięcia zależy głównie od długości ramienia szlabanu i kształtuje się w granicach od 2,4 do 12 s. Zwiększoną stabilność szlabanów zapewniają dwustronne podpory ramienia, a zainstalowane dodatkowo amortyzatory sprężynowe oraz gumowe odbojniki gwarantują bezpieczne i ciche zamykanie. Szlabany można opcjonalnie wyposażyć w różne akcesoria, jak sterownik świetlny na podczerwień, stanowiący połączenie jednostki odbiornika oraz nadajnika, zwiększający bezpieczeństwo w obszarze pod ramieniem, i niewymagający instalacji słupka przeciwległego.
Mogą to być także taśmy oświetleniowe LED, zamontowane na ramieniu szlabanu, poprawiające widoczność w ciemności i sygnalizujące jego położenie (światło czerwone – zamknięty, zielone – otwarty). Dodatkowe wyposażenie stanowi również przełącznik pożarowy, umożliwiający straży pożarnej szybkie ręczne otwarcie szlabanu przy pomocy trójkątnego klucza lub przełącznik na klucz, służący do otwarcia szlabanu przez serwis techniczny. Uruchomienie ramienia przed każdym otwarciem i zamknięciem może być sygnalizowane przez lampę ostrzegawczą, a w przypadku awarii liczba jej mignięć określi typ błędu, co pozwoli na natychmiastową jego identyfikację i naprawę.
Szlabany stanowiące zaporowe urządzenia wjazdowe systemów kontroli dostępu cechują się zazwyczaj konstrukcją zabezpieczającą przed aktami wandalizmu oraz są wyposażone w funkcję inteligentnego rozpoznawania przeszkód. Działają głównie w ramach indywidualnych systemów sterowania i zarządzania, uwzględniających specyfikę danego zastosowania. Mogą być obsługiwane przy pomocy stacjo-narnych sterowników lub bezprzewodowo – drogą radiową. Urządzenia sterujące oraz moduły związane z systemem kontroli wjazdu i wyjazdu są zainstalowane wewnątrz obudowy postumentu. Ponadto istnieje możliwość integracji systemu szlabanów z systemami zarządzania obiektu oraz sygnalizacji przeciwpożarowej.
Kontrola dostępu w ogrodzeniach przemysłowych
System kontroli dostępu ma za zadanie ograniczenie i uporządkowanie ruchu osób i/lub pojazdów na danym terenie lub obiekcie, i obejmuje współpracujące ze sobą urządzenia elektroniczne oraz mechaniczne. Celem ich działania jest całkowite lub częściowe ograniczenie dostępu do określonych stref nieuprawnionym użytkownikom, a także zapewnienie dostępu do miejsc chronionych osobom mającym odpowiednie upoważnienia.
Każdy system składa się co najmniej z dwóch rodzajów urządzeń:
- wejściowych identyfikujących – głównie w postaci domofonów, identyfikatorów i terminali, decydujących o dostępie do chronionych stref,
- zaporowych wejściowych/wjazdowych – którymi są drzwi, bramy, szlabany itp., umożliwiające to udostępnianie.
W systemach kontroli dostępu identyfikowanie użytkowników może być realizowane poprzez urządzenia wejściowe w sposób zależny od wymaganego poziomu jednego z trzech stopni zabezpieczeń. Pierwszy to standardowy, w którym dostęp do danej strefy jest możliwy po wprowadzeniu stosownego kodu. W drugim stopniu – średnim, stosuje się identyfikatory w postaci kart z kodem kreskowym, magnetycznych lub zbliżeniowych, oraz odpowiednie czytniki. Trzeci – wysoki stopnień – jest uzyskiwany dzięki terminalom biometrycznym, odczytującym linie papilarne lub tęczówkę/siatkówkę oka, a także przez identyfikację twarzy.
W bramach wjazdowych i szlabanach instalowanych w ogrodzeniach przemysłowych oraz objętych kontrolą dostępu stosuje się wymienione poziomy zabezpieczeń, przy czym najczęściej średni. Zapewnia on możliwość elastycznego zarządzania wjazdem i wyjazdem pojazdów, skonfigurowanym w zależności od potrzeb oraz wymagań użytkownika.
W tym celu niezbędne jest zdefiniowanie:
- użytkowników bądź ich grup,
- nośników z informacjami o nich,
- możliwości uruchamiania poszczególnych bram i szlabanów,
- określonych przedziałów czasowych działania.
Zaawansowane systemy kontroli pozwalają na spełnienie indywidualnych wymagań związanych z dostępem pojazdów do terenów i obiektów przemysłowych. Uprawnienia dostępu mogą być weryfikowane przy pomocy różnego rodzaju nośników, takich jak karty z kodem QR czy naklejki RFID, lub poprzez rozpoznawanie tablic rejestracyjnych. W prezentowanych systemach kontroli dostępu bramy przemysłowe, a szczególnie szlabany, współpracują z pętlami indukcyjnymi zainstalowanymi w jezdni, w ich obrębie, mającymi za zadanie wykrywanie pojazdów i automatyczne zamykanie po ich przejeździe.
Możliwe jest także centralne zarządzanie systemem bram i szlabanów z dowolnego miejsca, co pozwala na zrezygnowanie z personelu obsługującego na miejscu ich usytuowania. Ponadto system nadzoruje działanie bram/szlabanów i automatycznie wysyła komunikaty o usterkach, które można przekazywać pracownikom serwisu technicznego. Zdalna analiza uszkodzeń pozwala skrócić czas naprawy na miejscu i uniknąć konieczności dwukrotnego wysyłania techników z działu serwisu, gdyż przyjadą już na miejsce awarii z niezbędnymi częściami.
Czytaj też: Kontrola dostępu w obiektach przemysłowych. Jakie elementy należą do wyposażenia systemów kontroli dostępu?
Urządzenia do otwieranie bram i szlabanów
Najprostszymi urządzeniami służącymi do otwierania bram lub szlabanów są stacjonarne radiowe sterowniki kodowane, wbudowane w specjalne kolumny, instalowane przy wjeździe na teren obiektu przemysłowego. Brama lub szlaban otwierają się po wprowadzeniu kodu liczbowego bądź zbliżeniu karty, np. z kodem kreskowym, albo przyłożeniu palca do czytnika linii papilarnych. Istnieją rozwiązania pozwalające na otwieranie przy pomocy kodu zapisanego na smartfonie, polegające na przytrzymaniu telefonu przed czytnikiem umiejscowionym na urządzeniu kontrolnym. Występują również mobilne urządzenia w formie nadajników, zwanych powszechnie pilotami, oferowane w najróżniejszych wariantach wykonania. Umożliwiają komfortowe otwieranie bram lub szlabanów, bez konieczności wysiadania z samochodu.
W celu zagwarantowania szybkiego oraz wygodnego przejazdu przez bramę lub otwarcia szlabanu w systemach kontroli dostępu stosuje się czytniki dalekiego zasięgu. Zainstalowany w nich moduł wykrywa znacznik w postaci naklejki RFID, umieszczonej na przedniej szybie pojazdu, i po potwierdzeniu uprawnienia zwalnia wjazd lub wyjazd. Czytniki tego typu są odporne na działanie temperatury w zakresie od –30 do 60°C i odczytują znaczniki nawet do 12 m.Kolejnym rozwiązaniem z tego zakresu jest rozpoznawanie numerów tablic rejestracyjnych. Kamera skanuje tablicę rejestracyjną zbliżającego się samochodu i po potwierdzeniu uprawnienia następuje otwarcie bramy lub podniesienie ramienia szlabanu. Nie jest wymagane zastosowanie żadnego innego nośnika informacji.
Zakłady przemysłowe funkcjonują w pełnym zakresie tylko w określonych godzinach i wtedy występuje intensywny ruch pojazdów. Wymagany jest więc szybki przejazd, co jest możliwe dzięki użyciu szlabanów. Poza tym czasem, np. w nocy, niezbędne jest zachowanie wysokiego stopnia bezpieczeństwa, gwarantowanego przez bramy. Z tego powodu w ogrodzeniach, w miejscu wjazdu, instaluje się zarówno bramę, jak i szlaban. Bardzo istotnym zagadnieniem w eksploatacji bram wjazdowych z napędem jest jej wyposażenie w funkcje zapewniające pełne bezpieczeństwo użytkowania. Wynika to z wielu zagrożeń, z których największym jest możliwość przycięcia osób lub przedmiotów znajdujących się w obrębie ruchu bramy przez zamykające się skrzydło.
Najczęściej stosowanym elementem bezpieczeństwa jest zestaw fotokomórek, składający się z nadajnika i odbiornika. Dla jednoskrzydłowej bramy przesuwnej montuje się je po dwóch stronach skrzydła, a przy rozwieranych zaleca się użycie dodatkowego zestawu, który należy zainstalować w pobliżu czoła skrzydeł bramy znajdującej się w pozycji otwartej.
Nadajnik fotokomórki wysyła wiązkę promieniowania podczerwonego do odbiornika i w przypadku jej przecięcia przez osobę lub przedmiot centrala otrzymuje sygnał, który powoduje natychmiastową zmianę kierunku ruchu skrzydła. Nowoczesne centrale sterujące wykonują test przed każdym cyklem pracy bramy, a w przypadku stwierdzenia niesprawności fotokomórki niemożliwe jest uruchomienie siłowników.
Kolejnym ważnym elementem bram jest zabezpieczenie przeciwzgnieceniowe, które monitoruje siłę działania napędu dzięki modułowi kontrolującemu zainstalowanemu w centrali sterującej. Jeżeli fotokomórka nie zlokalizuje przeszkody, a skrzydło bramy natrafi jednak na opór, to moduł takiego rozwiązania spowoduje zmianę jej kierunku ruchu.
Słupki czyli blokady działające w systemach kontroli dostępu
Do stref wymagających stałej lub tymczasowej ochrony przed dostępem nieuprawnionych pojazdów stosuje się także blokady w formie różnego rodzaju słupków działających w systemach kontroli dostępu. Cechują się nowoczesną konstrukcją i szerokim asortymentem rozwiązań, a także zapewniają większe bezpieczeństwo, przez co coraz częściej wypierają tradycyjne blokady oraz szlabany. Wyróżnia się słupki chowane, w tym automatyczne i półautomatyczne, oraz przenośne i stałe.
- Słupki automatyczne
To urządzenia, które w razie potrzeby dają się szybko opuścić i ponownie podnieść bez użycia siły. Pozwala to bezproblemowo udostępnić tymczasowy wjazd samochodom uprawnionym. Słupki automatyczne mogą być wyposażone w dwa typy napędów – hydrauliczny lub elektromechaniczny. Pierwszy sprawdzi się na terenach o dużym natężeniu ruchu, drugi zaś o średnim. Sterowanie podnoszeniem i opuszczaniem może być realizowane m.in. przy pomocy sygnału z nadajnika radiowego, tzw. pilota lub radiowego sterownika kodowanego, w wyniku samoczynnego zadziałania programatorów czasowych, a także w ramach systemów inteligentnego sterowania, tzw. Smart Home.
- Słupki półautomatyczne
Zalicza się do nich słupki, które są opuszczane manualnie poprzez dociśniecie pokrywy, a po odryglowaniu wysuwają się automatycznie, wspomagane np. sprężyną gazową. Sprawdzą się przy niskim natężeniu ruchu, m.in. do rezerwacji miejsca postojowego na parkingu firmowym. Osoby uprawnione do parkowania swojego samochodu mogą bez problemu korzystać z miejsca postojowego po ręcznym opuszczeniu słupka.
- Słupki przenośne
Są odpowiednie do blokowania pojazdów w sytuacji niewielkiego natężenia ruchu (do dwóch uruchomień na dobę). Zazwyczaj instaluje się je do zabezpieczenia stref, które przez większość doby pozostają ogrodzone, ale po określonym czasie muszą zapewniać swobodny dostęp. Dotyczy to np. dojazdu do terenu, na którym w zaplanowanych terminach są organizowane imprezy masowe. Słupki przenośne demontuje się przy minimalnym nakładzie sił i bez użycia narzędzi, szczególnie w razie konieczności nagłego ich usunięcia, np. w celu udostępnienia przejazdu służbom ratowniczym.
- Słupki stałe
Stosowane są najczęściej w sytuacjach wymagających stałego ograniczenia dojazdu do określonych stref, które stanowią wydzielone obszary z zakazem wjazdu samochodów osobowych (tzw. strefy ruchu pieszego). Konstrukcja słupka stałego zapewnia jego nieskomplikowany demontaż.