Ochrona przed zalaniem obiektów przemysłowych – dlaczego jest tak istotna?

2025-05-02 7:00
Ochrona przed zalaniem obiektów przemysłowych – dlaczego jest tak istotna?
Autor: Gettyimages

Choć zalania nie należą do najczęstszych zdarzeń w halach przemysłowych, ochrona przed zalaniem ma istotne znaczenie ze względu na potencjalnie poważne konsekwencje dla przedsiębiorstwa. Szkody spowodowane przez wodę lub inne ciecze mogą negatywnie wpłynąć na kondycję finansową firmy.

Spis treści

  1. Ochrona przed zalaniem – przyczyny zagrożeń w obiektach przemysłowych
  2. Skutki zalania a znaczenie ochrony przed zalaniem
  3. Ochrona przed zalaniem
  4. Systemy przeciwzalaniowe – budowa, zasada działania i elementy składowe
  5. Podsumowanie
MuratorPlus: Zazielenianie Katowice Airport

Wysokość strat, które będą następstwem wycieku wody, w dużej mierze zależy od szybkości reakcji na to zdarzenie. Im szybciej uda się zlokalizować miejsce awarii i ją usunąć albo odciąć dopływ wody, tym szkody będą mniej dotkliwe. Trudno jednak oczekiwać, że tego typu awarie będą miały miejsce zawsze w godzinach pracy i że odpowiednio wykwalifikowani pracownicy będą w stanie szybko podjąć właściwe kroki. Często też woda wycieka w miejscach niedostępnych i niewidocznych, w których pracownicy przebywają rzadko – wówczas wykrycie zalania może nastąpić na tyle późno, że szkody będą już dość duże. Dlatego tak ważna jest ochrona przed zalaniem –  system, który wykryje wyciek, zaalarmuje odpowiednie osoby, a nawet automatycznie uruchomi urządzenia zapobiegające większym zniszczeniom.

Ochrona przed zalaniem – przyczyny zagrożeń w obiektach przemysłowych

Skuteczna ochrona przed zalaniem w obiektach przemysłowych wymaga dokładnego zrozumienia potencjalnych przyczyn takich incydentów. Tylko dzięki temu można wdrożyć odpowiednie środki zapobiegawcze, które umożliwią szybkie wykrycie zagrożenia i ograniczenie strat.

Do najczęstszych przyczyn zalania w hali przemysłowej należą:

  • awarie instalacji wodno-kanalizacyjnych – uszkodzenia rur, zaworów, pomp i innych komponentów instalacji wodociągowej, pęknięcia rury kanalizacyjnej czy też źle wykonany projekt takiej instalacji to jedne z głównych przyczyn wycieków na terenie różnego rodzaju obiektów. Ryzyko to jest tym większe, im starsza jest instalacja wodno-kanalizacyjna i im rzadziej przeprowadza się konieczne czynności serwisowe;
  • awarie urządzeń i instalacji, do których doprowadzana jest woda i/lub inne ciecze;
  • zalanie w wyniku tzw. cofki – kiedy sieć kanalizacyjna nie jest w stanie pomieścić dużych ilości wody, może dojść do jej cofki do obiektów przemysłowych. W efekcie woda może zalewać różne pomieszczenia, wydostając się przez zlewy, muszle toaletowe czy kratki odpływowe;
  • uszkodzenia zbiorników przemysłowych, w których przechowuje się różnego rodzaju substancje płynne – nie tylko wodę, ale również np. paliwa;
  • błędy pracowników – np. pozostawienie odkręconego kranu, źle podłączone rury, niedokręcone elementy instalacji wodno-kanalizacyjnej;
  • czynniki zewnętrzne – zalanie na skutek np. obfitych opadów deszczu, topniejącego śniegu czy wystąpienia wody z przepływającej w pobliżu rzeki. Ryzyko to rośnie, jeśli występują nieszczelności w konstrukcji hali przemysłowej, nie prowadzi się regularnie prac konserwacyjnych (czego efektem mogą być niedrożne rynny czy zapchane odpływy), brak jest odpowiedniej infrastruktury przeciwpowodziowej (np. odwodnienia terenu wokół hali przemysłowej).
Murator Plus Google News

Skutki zalania a znaczenie ochrony przed zalaniem

Zalanie obiektu przemysłowego, w zależności od ilości wody, jaka dostanie się do wnętrza hali, może spowodować różne szkody. Nie wszystkie oznaczają poważne straty finansowe, ale z pewnością masę kłopotów, które mogą przełożyć się na utrudnienia w prowadzeniu podstawowej działalności przedsiębiorstwa. Dlatego właśnie ochrona przed zalaniem jest ważnym elementem zabezpieczenia każdej infrastruktury przemysłowej.

Najpoważniejszym skutkiem braku skutecznej ochrony przed zalaniem jest oczywiście uszkodzenie maszyn i urządzeń produkcyjnych oraz pozostałego sprzętu, jaki może znajdować się w hali przemysłowej. W skrajnych przypadkach zalanie może spowodować nieodwracalne uszkodzenie wspomnianego sprzętu produkcyjnego i konieczność nabycia nowego albo wymianę drogich komponentów. Jeśli nawet jednak uda się przywrócić do funkcjonowania maszynę czy urządzenie, najczęściej potrwa to dłuższą chwilę, co może skutkować przestojami w produkcji.

Woda może także zniszczyć towary i materiały, jakie znajdowały się w zalanej hali. Szczególnie dotyczy to produktów wrażliwych na wilgoć, czyli m.in. papierowych, spożywczych czy elektroniki.

Uszkodzeniu może ulec również infrastruktura hali, co może osłabić jej strukturę i wymagać kosztownych napraw. Z pewnością zalanie hali produkcyjnej będzie także skutkować nieplanowaną przerwą na osuszenie pomieszczeń i przywrócenie ich do użytku. Może to prowadzić do opóźnienia w realizacji zamówienia, utraty części zysku, a nawet konieczności zapłaty kar umownych.

Trzeba też mieć na uwadze ryzyko związane z porażeniem prądem elektrycznym w następstwie pojawienia się wody w hali przemysłowej. Jest to poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia pracowników.

Ochrona przed zalaniem

Podchodząc kompleksowo do kwestii ochrony przeciwzalaniowej, należy uwzględnić wszystkie potencjalne ryzyka. Dlatego też systemy zabezpieczeń mogą przybierać całkowicie różne formy.

Inaczej będzie bowiem wyglądać ochrona przed zalaniem na skutek opadów deszczu czy lokalnych podtopień. W tym kontekście istotne są przede wszystkim systemy odwadniające, odpływy, rynny, kanały deszczowe i inne instalacje, które zapobiegają gromadzeniu się wody na terenie obiektu. Do tej grupy zabezpieczeń można zaliczyć również pompy wodne. Ich zadaniem jest usuwanie wody, która gromadzi się w obiekcie. Nowoczesne pompy mogą włączać się automatycznie w przypadku wykrycia zagrożenia, aby jak najszybciej usunąć wodę z zalanej strefy. Całkowicie inaczej wygląda ochrona przed zalaniem na skutek wycieków wody.

Systemy przeciwzalaniowe – budowa, zasada działania i elementy składowe

Systemy przeciwzalaniowe w halach i innych obiektach przemysłowych, choć mogą się różnić np. użytymi komponentami, co do zasady funkcjonują tak samo, jak podobne systemy w domach mieszkalnych czy obiektach użyteczności publicznej. Systemy te, po wykryciu, że nastąpił wyciek wody lub ma miejsce inna awaria w instalacji wod-kan, automatycznie odcinają dopływ wody i wszczynają alarm. Jest to szczególnie istotna cecha tego typu systemów, gdy w zalewanych pomieszczeniach nie ma akurat żadnych pracowników. W ten sposób minimalizują wielkość potencjalnych szkód.

Wszystkie standardowe systemy ochrony przed zalaniem składają się z kilku kluczowych elementów, które są ze sobą połączone i się wzajemnie komunikują. Są to przede wszystkim:

  • czujniki poziomu wody (sondy) – umieszczone w miejscach, w których istnieje potencjalne ryzyko wycieku wody, monitorują precyzyjnie i stale newralgiczne miejsca w hali przemysłowej. W przypadku wykrycia obecności wody w określonych punktach lub przekroczenia określonego poziomu czujniki przesyłają zdalnie odpowiednią informację do sterownika elektronicznego. Zasada działania takich czujników może być różna i może zależeć np. od rodzaju cieczy (przede wszystkim, czy przewodzi ona prąd elektryczny);
  • jednostka centralna/sterownik elektroniczny – to centralny punkt automatycznego systemu przeciwzalaniowego. Gromadzi on informacje od czujników i na tej podstawie podejmuje odpowiednie działania;
  • elementy wykonawcze – to elementy systemu, które wykonują odpowiednie działania chroniące obiekt przed zalaniem. Najczęściej takimi elementami wykonawczymi są elektrozawory, które odcinają dopływ wody (całkowicie do danego obiektu albo tylko do wybranej strefy), i systemy powiadamiania, które np. uruchamiają alarm dźwiękowy lub wysyłają powiadomienie do wybranych osób. Równie dobrze w skład takiego systemu mogą wchodzić także pompy, które automatycznie rozpoczynają usuwanie wody z zalewanych pomieszczeń. Bardzo istotny w kontekście elementów wykonawczych jest czas, jaki upływa od wykrycia pojawienia się wody do uruchomienia odpowiednich czynności.
Architektura-murator. Podcast 30/30
Piotr Grochowski. Architekt, który bywa przedsiębiorcą

Podsumowanie

Ryzyka związanego z zalaniem hali przemysłowej absolutnie nie można bagatelizować. Jego skutki mogą być bowiem opłakane dla przedsiębiorstwa. Ochrona przed zalaniem jest szczególnie istotna w tych obiektach, w których nawet minimalna ilość wody może doprowadzić do dużych strat. Warto jednak pamiętać, że ważna jest nie tylko obecność takiego systemu, jego odpowiednia budowa czy właściwe umiejscowienie czujników, których zadaniem jest wykrywanie wody. Konieczne jest także regularne serwisowanie systemu, żeby zapewnić jego niezawodne działanie przez cały czas.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
NAJNOWSZE Z DZIAU Zabezpieczenia