Urządzenia przeciwpożarowe a ewakuacja w obiektach przemysłowych

Współpraca wielu systemów bezpieczeństwa, w tym urządzeń przeciwpożarowych, a także odpowiednie szkolenia pracowników w zakresie bezpieczeństwa (w tym pożarowego) mają istotny wpływ na zapewnienie ochrony osobom znajdującym się w budynku. Wymogi i zasady wyposażenia obiektów w urządzenia przeciwpożarowe i gaśnicze określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków.

Podział budynków - strefy pożarowe

Zgodnie z zapisami Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie budynki oraz ich części, stanowiące odrębne strefy pożarowe, z uwagi na przeznaczenie i sposób użytkowania, zostały podzielone na:

• mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, charakteryzowane kategorią zagrożenia ludzi, określane jako ZL,
• produkcyjne i magazynowe, oznaczane jako PM,
• inwentarskie (służące do hodowli inwentarza), określane jako IN.

Budynki oraz części budynków, stanowiące odrębne strefy pożarowe, określane jako ZL, zalicza się do jednej lub więcej spośród następujących kategorii zagrożenia ludzi:

• ZL I – zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się,
• ZL II – przeznaczone przede wszystkim do użytku przez ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych,
• ZL III – użyteczności publicznej, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II,
• ZL IV – mieszkalne,
• ZL V – zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II.

Wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego budynków oraz części obiektów stanowiących odrębne strefy pożarowe, określanych jako PM, odnoszą się również do garaży, hydroforni, kotłowni, węzłów ciepłowniczych, rozdzielni elektrycznych, stacji transformatorowych, central telefonicznych oraz innych o podobnym przeznaczeniu.Tego typu obiekty zostały poddane analizie w niniejszym tekście. Należy pamiętać, że strefy pożarowe, które z uwagi na przeznaczenie i sposób użytkowania zostały zaliczone do więcej niż jednej kategorii zagrożenia ludzi, powinny spełniać wymagania określone dla każdej z nich.

Urządzenia przeciwpożarowe - wytyczne projektowe

Zgodnie z art. 20. Prawa budowlanego do podstawowych obowiązkówprojektanta należy m.in.:

• opracowanie projektu budowlanego w sposób zgodny z wymaganiami ustawy, ustaleniami określonymi w decyzjach administracyjnych dotyczących zamierzenia budowlanego, obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej,
• zapewnienie (w razie potrzeby) konsultacji z osobami posiadającymi uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności oraz skoordynowanie techniczne wykonanych opracowań projektowych, uwzględniające zawarte w przepisach zasady bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie budowy, a także specyfikę projektowanego obiektu,
• uzyskanie wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w zakresie wynikającym z przepisów,
• wyjaśnianie wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań,
• uzgadnianie możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub inspektora nadzoru inwestorskiego.

Dla każdego projektanta oczywiste jest, że budynki i urządzenia z nimi związane powinny być projektowane i wykonywane w taki sposób, aby obciążenia mogące na nie działać w trakcie budowy i użytkowania nie prowadziły do:

• zniszczenia całości lub części budynku,
• przemieszczeń i odkształceń o niedopuszczalnej wielkości,
• uszkodzenia części budynków, połączeń lub zainstalowanego wyposażenia w wyniku znacznych przemieszczeń elementów konstrukcji,
• zniszczenia na skutek wypadku w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.

Ponadto, biorąc pod uwagę możliwe do zaistnienia sytuacje kryzysowe, takie jak pożar lub inne miejscowe zagrożenie – budynek i urządzenia z nim związane powinny być projektowane i wykonywane w sposób ograniczający możliwość powstania pożaru. Natomiast jeśli wystąpi, muszą zapewnić:

• zachowanie nośności konstrukcji przez określony czas,
• ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu wewnątrz budynku,
• ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie obiekty budowlane lub tereny przyległe,
• możliwość ewakuacji ludzi lub ich uratowania w inny sposób,
• bezpieczeństwo ekip ratowniczych.

Projektując budynki PM, pamiętać należy, że oprócz wspomnianego rozporządzenia z 2002 r. trzeba uwzględniać:

• przepisy odrębne dotyczące ochrony przeciwpożarowej, określające w szczególności:

– zasady oceny zagrożenia wybuchem i wyznaczania stref zagrożenia wybuchem,– warunki wyposażania budynków lub ich części w instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i stałe urządzenia gaśnicze,– zasady przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego,– wymagania dotyczące dróg pożarowych,

• wymagania polskich norm i innych warunków określonych w załączniku nr 3 do ww. rozporządzenia, dotyczących w szczególności zasad ustalania:

– gęstości obciążenia ogniowego pomieszczeń i stref pożarowych,– klas odporności ogniowej i dymoszczelności elementów budynku oraz elementów stosowanych w instalacjach, w tym zamknięć otworów,– klas odporności dachów na ogień zewnętrzny,– właściwości funkcjonalnych urządzeń służących do wentylacji pożarowej,– stopnia rozprzestrzeniania ognia przez ściany zewnętrzne od strony zewnętrznej,– klas reakcji na ogień wyrobów (materiałów) budowlanych,– toksyczności produktów rozkładu spalania materiałów.

Projektant musi również pamiętać o ciążącym na nim obowiązku uzgodnienia projektu budowlanego z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, co jest wymogiem nakładanym na mocy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Obiektami budowlanymi istotnymi ze względu na konieczność zapewnienia ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem, których projekty budowlane wymagają wspomnianego uzgodnienia, są m.in.:

• obiekt budowlany zawierający strefę pożarową PM, wolnostojące urządzenie technologiczne lub zbiornik poza budynkami, silos oraz plac składowy albo wiatę, jeżeli zachodzi co najmniej jeden z następujących warunków:

– strefa pożarowa PM przekracza 5000 m²,– strefa pożarowa PM przekracza 1000 m², a gęstość obciążenia ogniowego 500 MJ/m²,– powierzchnia wewnętrzna obiektu budowlanego przekracza 2000 m², a gęstość obciążenia ogniowego 500 MJ/m²,– występuje zagrożenie wybuchem,

• garaż wielokondygnacyjny, zamknięty jednokondygnacyjny wymagający zastosowania samoczynnego urządzenia oddymiającego lub stałego samoczynnego urządzenia gaśniczego wodnego oraz garaż ze stanowiskami postojowymi wielopoziomowymi o więcej niż dziesięciu miejscach postojowych,

• obiekt budowlany objęty obowiązkiem stosowania systemu sygnalizacji pożarowej, stałych urządzeń gaśniczych lub dźwiękowego systemu ostrzegawczego, na podstawie przepisów w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.

Źródło uzgodnień stanowią dane niezbędne do stwierdzenia zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, dotyczące jej warunków dla obiektu budowlanego, zależne od przeznaczenia, prowadzonego procesu technologicznego, sposobu użytkowania i magazynowania lub składowania, występujących zagrożeń pożarowych oraz warunków technicznych obiektu budowlanego, obejmujące w szczególności:

• informacje o powierzchni, wysokości i liczbie kondygnacji,
• charakterystykę zagrożenia pożarowego, w tym parametry materiałów pod tym względem niebezpiecznych, ryzyka wynikającego z procesów technologicznych oraz (w zależności od potrzeb) charakterystykę pożarów przyjętych do celów projektowych,
• informacje o kategorii zagrożenia ludzi oraz przewidywanej liczbie osób na każdej kondygnacji i w pomieszczeniach, których drzwi ewakuacyjne powinny otwierać się na zewnątrz,
• adnotacje o przewidywanej gęstości obciążenia ogniowego,
• ocenę zagrożenia wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni zewnętrznych,
• informacje o klasie odporności pożarowej i ogniowej oraz stopniu rozprzestrzeniania ognia elementów budowlanych,
• wzmiankę o podziale na strefy pożarowe i dymowe,
• dane o usytuowaniu z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe, w tym o odległości od obiektów sąsiadujących,
• wytyczne dotyczące warunków i strategii ewakuacji ludzi lub ich uratowania w inny sposób,
• powiadomienie o sposobie zabezpieczenia przeciwpożarowego instalacji użytkowych, a w szczególności wentylacyjnej, grzewczej, gazowej, elektrycznej, teletechnicznej i piorunochronnej,
• adnotacje o doborze urządzeń przeciwpożarowych i innych służących bezpieczeństwu pożarowemu, dostosowanych do wymagań wynikających z przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej i przyjętych scenariuszy pożarowych wraz z podstawową charakterystyką tych urządzeń,
• informacje o wyposażeniu w gaśnice,
• wytyczne na temat przygotowania obiektu budowlanego i terenu do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych, a w szczególności dotyczące dróg pożarowych, zaopatrzenia w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru oraz sprzętu służącego do tych działań.

Urządzenia przeciwpożarowe - błędy projektowe i ich konsekwencje

Uwzględnienie ww. elementów, dokładna analiza potrzeb inwestora oraz ścisła i prawidłowa współpraca wszystkich stron procesu inwestycyjnego pozwala na uniknięcie błędów, których efektem może być nieoczekiwany wzrost kosztów inwestycji. Może on wynikać z nieprawidłowości w założeniach lub projekcie czy też z uwzględnienia istotnych danych mających wpływ na bezpieczeństwo pożarowe projektowanego obiektu, takich jak:

• przeznaczenie budynku,
• ilość przechowywanych/magazynowanych materiałów,
• właściwości pożarowe przechowywanych materiałów,
• parametry magazynowania i produkcji,
• występowanie materiałów niebezpiecznych pożarowo i stref zagrożonych wybuchem,
• ewentualne wyodrębnienie stref pożarowych ZL w obrębie stref pożarowych PM,
• przewidywana liczba osób/pracowników.

Błędy w projekcie wynikające np. z braku danych, zaniechania współpracy stron lub nieprawidłowych założeń na etapie budowy lub odbioru obiektu mogą skutkować:

• problemami z odbiorem obiektu przez nadzór budowlany,
• niedopuszczeniem obiektu do użytkowania (brak pozwolenia na użytkowanie),
• koniecznością wykonania dodatkowych robót budowlanych (związanych m.in. ze zmniejszeniem wielkości stref pożarowych, wydzieleniem pożarowym pomieszczeń lub dróg ewakuacyjnych itp.),
• koniecznością wyposażenia obiektu w dodatkowe (niezaprojektowane) urządzenia przeciwpożarowe,
• nakazem skrócenia dróg ewakuacyjnych (dostosowanie budynkudo wymagań przepisów ppoż.),
• potrzebą doprowadzenia do obiektu drogi pożarowej,
• przymusem wprowadzenia zmian do projektu i innymi.

Urządzenia gaśnicze - wymogi bezpieczeństwa przeciwpożarowego na etapie użytkowania obiektu

Za bezpieczeństwo osób w obiektach budowlanych PM – zgodnie z art. 4. Ustawy o ochronie przeciwpożarowej – na etapie użytkowania obiektu odpowiada jego właściciel, zarządca lub użytkownik. Zapewniając ochronę przeciwpożarową budynku, obiektu budowlanego lub terenu, jest on zobowiązany:

• przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych,
• wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice,
• zagwarantować konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie,
• zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
• przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej,
• zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi,
• ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.

Należy zaznaczyć, że z każdego miejsca w obiekcie przeznaczonego do przebywania ludzi muszą być zapewnione odpowiednie warunki ewakuacji, umożliwiające szybkie i bezpieczne opuszczenie strefy zagrożonej lub objętej pożarem, dostosowane do liczby i stanu sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów. Ponadto trzeba zastosować techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego, polegające na:

• zapewnieniu dostatecznej liczby, wysokości i szerokości wyjść ewakuacyjnych,
• zachowaniu dopuszczalnej długości, wysokości i szerokości przejść oraz dojść ewakuacyjnych,
• zagwarantowaniu bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń,
• zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisach techniczno-budowlanych dróg ewakuacyjnych, w tym na stosowaniu urządzeń zapobiegających zadymieniu lub urządzeń i innych rozwiązań techniczno-budowlanych gwarantujących usuwanie dymu,
• zapewnieniu oświetlenia awaryjnego (ewakuacyjnego i zapasowego) w pomieszczeniach i na drogach ewakuacyjnych wymienionych w przepisach techniczno-budowlanych,
• udostępnieniu możliwości rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych przez dźwiękowy system ostrzegawczy w budynkach, dla których jest on wymagany.

Analizując aspekty ewakuacji osób, należy także pamiętać, że właściciel lub zarządca obiektu przeznaczonego dla ponad 50 osób będących jego stałymi użytkownikami, niezakwalifikowanego do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV, powinien co najmniej raz na 2 lata przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji z całego obiektu. Właściciel lub zarządca budynku powiadamia właściwego miejscowo komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej o terminie praktycznego sprawdzenia organizacji oraz warunków ewakuacji z całego obiektu nie później niż na tydzień przed ich przeprowadzeniem.

Wyposażenie obiektu w urządzenia przeciwpożarowe

Wymogi i zasady wyposażenia obiektów w urządzenia przeciwpożarowe i gaśnicze określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Zauważyć należy, że w system sygnalizacji pożaru (SSP), dźwiękowy system ostrzegawczy (DSO) oraz stałe urządzenia gaśnicze (SUG) wymagane są głównie w obiektach ZL oraz zabytkowych, a także w archiwach i ośrodkach elektronicznego przetwarzania danych o znaczeniu krajowym. Obiekty PM zostały tam całkowicie pominięte, jednak praktyka wskazuje, że urządzenia typu SSP i SUG stosuje się w wielu obiektach PM, szczególnie tych wzniesionych w ostatnich latach. Powód jest oczywisty: wymóg postawiony przez ubezpieczyciela, który szacując ryzyko i określając wysokość składki ubezpieczenia, odpowiednio ją obniża w przypadku obiektów wyposażonych np. w stałe urządzenia gaśnicze wodne (tryskacze). Okresowe audyty ubezpieczeniowe prowadzone przez inżynierów ryzyka pozwalają na dokładne zweryfikowanie pracy tych urządzeń. Prawidłowe ich funkcjonowanie w sytuacji pożaru wpływa na ograniczenie strat materialnych oraz zwiększa szanse na sprawną ewakuację znajdujących się w obiekcie osób poprzez:

• wczesne wykrycie pożaru w jego wstępnej fazie,
• wczesne ogłoszenie alarmu pożarowego (zawiadomienie o pożarze i rozpoczęcie ewakuacji),
• szybkie poinformowanie o zagrożeniu jednostek ochrony przeciwpożarowej,
• zmniejszenie szybkości rozprzestrzeniania się pożaru,
• ograniczenie pożaru do jednej strefy pożarowej.

Urządzenia przeciwpożarowe i ewakuacja

Jak już wspomniano, wymagania w zakresie dróg ewakuacyjnych zawarte są w przepisach techniczno-budowlanych i dotyczą m.in.:

• długości, szerokości i wysokości dróg ewakuacyjnych,
• wydzielenia pożarowego dróg ewakuacyjnych,
• oddymiania lub zabezpieczenia przed rozprzestrzenianiem dymu na pionowych i poziomych drogach ewakuacyjnych,
• oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego,
• oznakowania dróg ewakuacyjnych,
• wyposażenia obiektu w urządzenia przeciwpożarowe.

Wyposażenie obiektu PM w kosztowne systemy i urządzenia przeciwpożarowe, ponoszenie wysokich kosztów na ich utrzymanie, okresowe przeglądy i konserwację może okazać się zupełnie niecelowe w sytuacji, gdy nie zadba się o człowieka, czyli najważniejszy element w tym systemie bezpieczeństwa. Okresowe szkolenia i praktyczne ćwiczenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, a szczególnie w zakresie bezpieczeństwa pożarowego pozwalają na podniesienie świadomości zagrożeń występujących w obiektach PM, które – jak na wstępie wspomniano – nie są przeznaczone do przebywania ludzi, lecz celów produkcyjnych i magazynowych. Nierzadko na powierzchni kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu tysięcy metrów kwadratowych hali produkcyjnej może znajdować się w jednym czasie kilkaset osób. Ich odpowiednie zachowanie w sytuacji wystąpienia zagrożenia, szybka i prawidłowa reakcja (natychmiastowa ewakuacja) pozwala na zapewnienie wszystkim odpowiednio wysokiego poziomu bezpieczeństwa, a nierzadko także ma wpływ na minimalizację strat związanych z zagrożeniem. Dlatego oprócz prawidłowego zaprojektowania obiektu, znajdujących się w nim urządzeń przeciwpożarowych i wyposażenia go w wiele sprzętów technicznych należy szczególną uwagę zwrócić na element organizacyjny. Potocznie zwana „organizacja ochrony przeciwpożarowej” w każdej firmie kosztuje najmniej, a ma bardzo duży wpływ na bezpieczeństwo.Jest ona uzupełnieniem pracy projektantów i instalatorów, a jej brak może wpłynąć na wzrost zagrożenia. Każdy pracownik musi wiedzieć, w jaki sposób zachować się w czasie ogłoszenia alarmu pożarowego, jak zawiadamiać osoby znajdujące się w strefie zagrożenia oraz jednostki ochrony przeciwpożarowej, znać kierunek ewakuacji i zasady zachowania się w punkcie zbiórki.

W obiektach ZL drogi ewakuacyjne są zazwyczaj szerokie i spełniają wszelkie wymagane normy, zaś w obiektach PM utrudnieniem mogą być estakady, przewężenia dróg ewakuacyjnych, podniesienia lub obniżenia podłogi, przedmioty znajdujące się na posadzkach lub regałach, urządzenia transportu wewnętrznego, lokalne „labirynty”, maszyny, urządzenia produkcyjne i inne.Wczesne wykrycie zagrożenia przez właściwie zaprojektowany i wykonany system detekcji pożaru oraz zaalarmowanie pracowników przez urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, a także przekazanie alarmu pożarowego do jednostki ochrony przeciwpożarowej to warunek podstawowy.

Kolejny element to właściwe zachowanie się pracowników, niezwłoczne opuszczenie zagrożonego stanowiska pracy i jednoczesne unieruchomienie maszyn i urządzeń, odcięcie mediów (zgodnie z opracowanymi instrukcjami i procedurami), sprawna ewakuacja, nawet w przypadku zaniku oświetlenia podstawowego i pojawienia się na drogach ewakuacyjnych niekorzystnych czynników, takich jak dym, wysoka temperatura, a nawet zablokowane drzwi ewakuacyjne. Dlatego tak ważne jest prawidłowe zaprojektowanie elementów oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego, systemów oddymiania lub zabezpieczenia przed zadymieniem oraz koordynacja systemów kontroli dostępu i sygnalizacji pożaru. W momencie gdy pracownicy są już bezpieczni – znajdują się w wyznaczonych punktach zbiórki do ewakuacji – należy skontrolować, czy na pewno wszyscy się ewakuowali, i poinformować o tym przybywające na miejsce zdarzenia pierwsze zastępy jednostek ochrony przeciwpożarowej.

Urządzenia przeciwpożarowe - odbiór instalacji

Zgodnie z Wytycznymi Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowego Instytutu Badawczego w Józefowie: urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, a warunkiem dopuszczenia do ich użytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania. Po zakończeniu instalacji należy uzgodnić zasady formalnego przekazania systemu do nabywcy (lub użytkownika) i akceptacji systemu przez nabywcę (lub jego przedstawiciela).Podczas uruchomienia instalacji przeciwpożarowej należy dokonać szczegółowej kontroli w celu stwierdzenia, czy: jej praca jest zgodna z oczekiwaniami, użyte materiały i komponenty odpowiadają wytycznym, a dokumentacja, rysunki i instrukcje obsługi dotyczą zainstalowanego systemu. Należy skontrolować prawidłowość działania zainstalowanego systemu (w stanie alarmowania, uszkodzenia lub blokowania). W szczególności, czy:

• wszystkie czujki pożarowe i ręczne ostrzegacze pożarowe są prawidłowo zlokalizowane i identyfikowane w systemie, czy został dobrany odpowiedni typ i rodzaj urządzeń,
• informacje podane przez centrale systemów są właściwe i spełniają wymagania dokumentacji,
• wszystkie połączenia ze stacjami odbiorczymi alarmów pożarowych oraz stacjami odbiorczymi sygnałów uszkodzeniowych są przygotowane i/lub pracują poprawnie, a dochodzące do nich alarmy oraz sygnały zrozumiałe i prawidłowe,
• urządzenia alarmowe działają zgodnie z wymaganiami,
• zasilanie rezerwowe na odpowiedni czas zostało ustalone w oparciu o rzeczywiste zużycie energii,
• przetestowano wszystkie dodatkowe funkcje (wejścia i wyjścia).

W czasie odbioru wykonawca systemów powinien przekazać inwestorowi:

• dokumentację powykonawczą systemu, uzgodnioną przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych,
• protokoły pomiarów z prób akustycznych,
• wymagane certyfikaty/świadectwa dopuszczenia,
• deklaracje właściwości użytkowych albo zgodności wyrobu.