Lokalne systemy gaśnicze do ochrony krytycznej infrastruktury budynku. Jak je dobrać?
O czym myliśmy, gdy mówimy hala? Najczęściej jest to duża powierzchnia, duża kubatura i spora wysokość. Jak w tak dużych kubaturach zabezpieczyć urządzenia krytyczne przed skutkami pożaru, które są niewielkiej wielkości, ale są kluczowe dla pracy obiektu?
Spis treści
- Lokalna ochrona urządzeń pod napięciem
- Jaki środek gaśniczy wybrać? CO2 czy FK-5-1-12?
- Jak prawidłowo dobrać system gaszenia?
- Podsumowanie
Lokalna ochrona urządzeń pod napięciem
W halach magazynowych i produkcyjnych znajduje się wiele urządzeń, które nie mogą być gaszone wodą. Ogólnie rzecz biorąc, są to wszelkie urządzenia pracujące pod napięciem. Zatem jak je chronić przed pożarem? Pierwsze co przychodzi na myśl to gaszenie kubaturowe stałym urządzeniem gaśniczym gazowym. Ale czy to jest ekonomicznie uzasadnione?
Gaszenie kubaturowe wymaga szczelności, a ona nie zawsze występuje w pomieszczeniu. Przyjrzymy się np. kubaturze, w której są zlokalizowane rozdzielnie elektryczne zasilające i szafy sterujące. Urządzenia te wielokrotnie są zlokalizowane w pomieszczeniach o dużej wysokości, nawet rzędu kilkunastu metrów. Mamy zatem szafy o wysokości 2 metrów, a wysokość pomieszczenia jest 4-6 krotnie wyższa. Jeśli zastosujemy gaszenie kubaturowe, to w głównej mierze będziemy gasić przestrzeń, w której nie ma instalacji. Pożar w jednej szafie aktywuje gaszenie w całym pomieszczeniu. Z ekonomicznego punktu widzenia jest to mało opłacalne.
Alternatywnym sposobem ochrony mogą być systemy do gaszenia lokalnego szaf, oparte o takie środki gaśnicze jak: CO2 lub chemiczne (FK-5-1-12).
Rozważmy kilka aspektów gaszenia lokalnego. Czy coś zyskujemy?
- gasimy tylko pojedynczą szafę lub zespół szaf, w której wystąpił pożar. Czyli ochrona jest precyzyjnie skierowana do obszaru objętego pożarem. W konsekwencji ilość środka gaśniczego wyzwolonego jest nieporównywalnie mniejsza, niż w przypadku gaszenia kubaturowego;
- pozostałe szafy w pomieszczeniu, wciąż mają ochronę, gdyż mają one własny dedykowany system gaszenia lokalnego;
- koszty ponownego napełnienia zbiorników środkiem gaśniczym, są nieporównywalnie mniejsze;
- czas przywrócenia systemu do pracy jest krótszy.
Jaki środek gaśniczy wybrać? CO2 czy FK-5-1-12?
Podczas gaszenia tymi środkami gaśniczymi, szafy muszą być zamknięte, a to znaczy, że stężenie środka gaśniczego będzie w samych szafach, a jakie warunki trzeba spełnić aby skutecznie ugasiły?
Oba środki gaśnicze są skuteczne gaśniczo z zachowaniem określonych warunków stosowania. Czy są bezpieczne? Nie można dokonywać wyboru, tylko z uwagi na to, czy jeden z nich jest mniej lub bardziej bezpieczny dla obsługi, gdyż prawidłowo dobrany i zaprojektowany system będzie bezpieczny. Biorąc pod uwagę bezpieczeństwo dla obsługi, to środek gaśniczy FK-5-1-12 jest bezpieczniejszy dla personelu znajdującego się pomieszczeniu, a w przypadku CO2 należy sprawdzić obliczeniowo, stężanie jakie może wystąpić poza szafami. Nie należy przekraczać 5% stężenia CO2 w kubaturze pomieszczenia.
Jak prawidłowo dobrać system gaszenia?
Aby odpowiednio dobrać system gaszenia, należy uwzględnić kilka aspektów:
- chroniona kubatura;
- zagrożenie pożarowe (prawidłowo dobrane stężenie projektowe);
- szczelność szafy/zespołu szaf stanowiących jedną kubaturę,
- wentylację i pracę wentylatorów.

Systemy gaśnicze oparte o środek gaśniczy FK-5-1-12, wymagają niemalże 100% szczelności (tak jak przy gaszeniu kubaturowym), ale jest system gaszenia, który dopuszcza pewne stałe nieszczelności, a nawet pracę wentylacji podczas gaszenia. To system AFFS-RACK/FK/D, na stronie https://gaszenieszaf.pl/systemy-gaszenia-rozdzielni-AFFS-RACK-FK-D znajduje się kalkulator doboru systemu gaszenia, który podaje maksymalne dopuszczalne nieszczelności szaf uzależnione od tego czy pracuje lub nie pracuje wentylacja podczas gaszenia (szczegóły poniżej).
System gaśniczy 1 kg |
Systemy gaśnicze od 2 do 6 kg |
|
Dopuszczalna maksymalna wydajność wentylacji: | 135 m3/h | 270 m3/h |
Dopuszczalna nieszczelność w górnej części szafy | 0,025 m2 | 0,05 m2 |
Dopuszczalna nieszczelność w dolnej części szafy | 0,025 m2 | 0,05 m2 |
Brak wentylacji w szafach: | 0 m3/h | 0 m3/h |
Dopuszczalna nieszczelność w górnej części szafy | 0,005 m2 | 0,01 m2 |
Dopuszczalna nieszczelność w dolnej części szafy | 0,005 m2 | 0,01 m2 |

A co z systemami CO2? Tu jest trochę inaczej. Nie mamy „z góry” ograniczenia maksymalnych nieszczelności i wydajności wentylacji. W tym przypadku możemy skompensować straty wynikających np. z kratek wentylacyjnych i wentylatorów. Podczas doboru takiego systemu, możemy się posiłkować się kalkulatorem dla systemu AFFS-RACK/CO2/I, znajdujący się na stronie https://gaszenieszaf.pl/systemy-gaszenia-rozdzielni-affs-rack-co2-i , z którego wynika, że można doliczać stałe nieszczelności oraz wydajność pracy wentylatorów, w trakcie gaszenia. Wspomniany arkusz pozwala również na sprawdzenie stężanie CO2 po wyzwoleniu w kubaturze pomieszczenia.
Podsumowanie
Odpowiednio dobrane systemy do gaszenia lokalnego infrastruktury elektrycznej, mogą i stanowią alternatywę do gaszenia kubaturowego i znajdują coraz szersze zainteresowanie inwestorów. Stosowanie tego typu rozwiązań, pozwala na organicznie kosztów związanych nie tylko z kosztem systemu gaszenia, ale również dostosowaniem pomieszczeń do wymogów gaszenia kubaturowego (szczelność, odciążenie itp.). Należy pamiętać, że systemy te nie podlegają pod przepisy o wyrobach budowalnych (ochrona technologii).