Bezpieczne dokowanie. Akcesoria przeładunkowe w halach przemysłowych
Przestrzeń wokół doku przeładunkowego to miejsce pracy, które musi zapewniać bezpieczeństwo załadunku i rozładunku towarów, a także płynność prac przeładunkowych. W tym celu stosuje się odpowiednio dobrane dodatkowe akcesoria przeładunkowe, m.in. odbojnice najazdowe, naprowadzacze i systemy blokady kół oraz lampy dokowe i sygnalizacyjne.
Spis treści
- Akcesoria przeładunkowe. Odbojnice najazdowe
- Akcesoria przeładunkowe. Naprowadzacze kół
- Akcesoria przeładunkowe. Kliny pod koła
- Akcesoria przeładunkowe. Automatyczna blokada kół
- Akcesoria przeładunkowe. Sygnalizacja świetlna
- Akcesoria przeładunkowe. Monitorowanie i sterowanie
- Akcesoria przeładunkowe. Dokowanie bez wysiadania
- Akcesoria przeładunkowe. Oświetlenie stanowiska przeładunkowego
- Akcesoria przeładunkowe. Wyposażenie dodatkowe strefy przeładunkowej
Akcesoria przeładunkowe. Odbojnice najazdowe
Odbojnice (odbojniki) najazdowe to przykręcone lub przyspawane do ściany budynku elementy gumowe, stalowe lub poliuretanowe. Skutecznie amortyzują one siły wywierane przez napierający pojazd, chroniąc go oraz elewację budynku przed ewentualnym uszkodzeniem. Odbojniki najazdowe muszą być jednocześnie stabilne i elastyczne. Dostępne są w różnych kształtach oraz wymiarach, najczęściej wykonuje się je z gumy lub poliuretanu bądź z płyty stalowej wypełnionej rdzeniem o właściwościach amortyzujących. Dodatkowe zabezpieczenie stanowiska przeładunkowego mogą stanowić odboje do ramp, służące do ochrony czoła doku załadunkowego i zapewniające bezszkodowy podjazd samochodu ciężarowego. Wśród kryteriów doboru odpowiednich odbojnic są m.in.: ochrona budynku (w jakim stopniu dane rozwiązanie zabezpiecza obiekt przed uszkodzeniem udarowym), trwałość (względna, przy prawidłowym użytkowaniu), ugięcie elementu sprężynującego (im jest ono dłuższe, tym mniejsze ryzyko uszkodzenia pojazdu i budynku) oraz całkowity koszt eksploatacji (przy uwzględnieniu trwałości i ewentualnej wymiany zużytych odbojników).
Odbojnice najazdowe są dostępne w różnych kształtach i wielkościach. Najczęściej produkuje się je z gumy, surowca o dużej trwałości i zdolności pochłaniania energii uderzeń. W celu zwiększenia ich żywotności można je przykryć dodatkowymi stalowymi płytami ochronnymi. Są też gotowe rozwiązania tego typu, np. odbojnice dokowe z pełnego rdzenia wewnętrznego o właściwościach amortyzujących i bardzo wytrzymałej zewnętrznej płyty stalowej albo z ocynkowanych kątowników stalowych z wewnętrznym rdzeniem gumowym. Dłuższą żywotnością niż zwykłe odbojnice gumowe charakteryzują się te wykonane z tworzyw sztucznych, np. wysokiej jakości poliuretanu, polietylenu, nylonu lub specjalnych mieszanek tworzyw sztucznych. Producenci akcesoriów dokowych proponują również odbojnice ze stali sprężynowej, które mają bardzo wysoką odporność na ścieranie, lub specjalnie zaprojektowane, bardzo wytrzymałe, pancerne – do wymagających zastosowań. Istnieją również ruchome odbojnice najazdowe dostosowujące się do pionowych ruchów pojazdu podczas za- i rozładunku dzięki możliwości regulacji wysokości. Podążają one w górę i w dół za ruchem zadokowanego i ładowanego pojazdu. Odbojnice z regulacją wysokości mogą być przesuwane nawet o 250 mm w górę i ryglowane w tym położeniu.
Bez względu na rodzaj zastosowanych odbojnic istotne jest, by były zawsze wystawione od lica elewacji o min. 100 mm. Ta odległość ochroni budynek i naczepę przed ewentualnym zderzeniem. Trzeba zadbać o odpowiednie gumowe odbojnice najazdowe i ich prawidłowe osadzenie względem głębokości montażowej poduszek uszczelniających. Specjalne płyty lub konsole montażowe, gwarantujące bezpieczne i poprawne zamocowanie odbojnic najazdowych, są niezastąpione zwłaszcza w przypadku uszkodzonych ścian w obiektach wymagających remontu. Ułatwiają także wymianę zużytych odbojników. Konsole montażowe w razie potrzeby umożliwiają umieszczenie odbojnic najazdowych nad poziomem podestu, a także powiększenie głębokości ich zamocowania np. w celu ochrony dociskowego uszczelnienia bramy lub w przypadku stosowania klap ładunkowych.
Akcesoria przeładunkowe. Naprowadzacze kół
Pomagają kierowcy podczas manewrowania pojazdem, naprowadzając samochód ciężarowy prosto do stacji przeładunkowej lub pod uszczelnienie bramy. Zazwyczaj buduje się je z rur stalowych, ocynkowanych (ew. polakierowanych), o prostych lub wyprofilowanych kształtach, które montuje się parami na nawierzchni dojazdu do każdego stanowiska przeładunkowego. Dostępne są modele tzw. zalewane, przeznaczone do zabetonowania w podłożu, oraz przykręcane – ze stopą umożliwiającą zamocowanie do nawierzchni. W ciemności i w warunkach ograniczonej widoczności, np. podczas silnych opadów, sprawdza się sygnalizacja m.in. w postaci świateł diodowych umieszczonych po obu stronach rampy, które wskazują kierowcy drogę. Taki świetlny naprowadzacz pojazdów (np. Light Guide) nie stanowi przeszkody dla pługopiaskarek i pojazdów sprzątających.
Akcesoria przeładunkowe. Kliny pod koła
Wykorzystuje się je do zapobiegania m.in. przedwczesnym wyjazdom lub odsunięciom naczepy w trakcie załadunku. Połowicznym rozwiązaniem takiego problemu są kliny ręczne (np. gumowe), które kierowca musi umieścić pod kołami naczepy. Metoda ta jest tania, jednak ryzyko przebywania pomiędzy pojazdami nie wyklucza wypadku, zwłaszcza gdy stanowiska znajdują się bardzo blisko siebie. Roztargnienie czy bariera językowa mogą doprowadzić do niezabezpieczenia auta. Lepsze rozwiązanie stanowią kliny podłączane do sterowania bramy i pomostu przeładunkowego. Ten ostatni może być obsługiwany jedynie wówczas, gdy klin zabezpieczający spoczywa pod kołem. Czujnik położenia (wykrywający koło pojazdu) umieszczony w klinie gwarantuje bezpieczną eksploatację pomostu przeładunkowego. Tam, gdzie to możliwe, warto także połączyć kliny z systemem sygnalizacji świetlnej, dzięki którym kierowca i personel obsługi mają informację na temat aktualnego stanu operacji przeładunku. Są też dostępne podwójne kliny, blokujące koła ciężarówki po obu stronach, które mogą być wyposażone w detektor optyczny.
Akcesoria przeładunkowe. Automatyczna blokada kół
Jeżeli chodzi o zabezpieczenie przed przedwczesnym odjechaniem lub przesunięciem pojazdu w trakcie przeładunku, dużo skuteczniejszym rozwiązaniem są systemy automatycznej blokady kół (z ang. Vehicle Restraint System), które pełnią też funkcję naprowadzacza lub są z nimi zintegrowane. Operator doku ma pełną kontrolę nad systemem i to on decyduje, kiedy pojazd może odjechać. Ponadto dzięki odpowiedniej konfiguracji i połączeniu takiego systemu z innymi urządzeniami dokowymi bez jego uruchomienia niemożliwy jest np. ruch bramy i pomostu. To znacznie ogranicza ryzyko wypadków lub szkód w doku przeładunkowym. Przykładem takiego rozwiązania jest hydrauliczny mechanizm blokujący Combilok, zintegrowany z naprowadzaczami kół. Stalowe ramię blokady mechanizmu wysuwa się z przodu tylnego koła, rozpoznaje automatycznie jego położenie i blokuje pojazd między rampą przeładunkową a ramieniem blokady. Rozwiązanie to wymusza dokładny wjazd i jednocześnie uniemożliwia odjechanie lub odsunięcie się pojazdu w czasie załadunku. Automatyczna blokada kół jest odpowiednia dla niemal wszystkich typów pojazdów i obsługiwana za pośrednictwem intuicyjnego sterowania. Dostępne są także blokady z czujnikiem optycznym, przesyłającym sygnał zwolnienia rampy po rozpoznaniu prawidłowego ustawienia kół pojazdu, co daje jeszcze większą gwarancję prawidłowego i skutecznego zastosowania mechanizmu. W niektórych rozwiązaniach dodatkowo wykorzystuje się czujnik położenia, zapobiegający zbędnym manipulacjom, np. obróceniu blokady.
Akcesoria przeładunkowe. Sygnalizacja świetlna
Sygnalizacja świetlna stanowi wizualne ostrzeżenie zarówno dla kierowcy, jak i personelu obsługi stanowiska przeładunkowego, informujące o tym, czy jest ono gotowe do zadokowania. Może być również podłączona do sterowania pomostem przeładunkowym lub pneumatycznym uszczelnieniem. W lampach sygnalizacyjnych wykorzystuje się często diody LED – dużo tańsze w eksploatacji i o dłuższej żywotności. Ponadto oświetlenie diodowe zapewnia znacznie więcej światła, nawet gdy jasno świeci słońce. Najczęściej stosowanym systemem jest sygnalizacja drogowa (lampy sygnalizacyjne) z osobnym światłem sygnałowym: czerwonym i zielonym, której funkcje są uzgadniane indywidualnie z użytkownikami obiektu. Sygnalizatory świetlne montuje się na zewnątrz i wewnątrz stanowiska przeładunkowego. Zielone światło na zewnątrz obiektu informuje o gotowości do przyjęcia pojazdu lub do odjazdu. Po zadokowaniu pojazdu i uruchomieniu bramy lub pomostu światło zmienia się na kolor czerwony, oznaczający zakaz odjazdu. Ten sam kolor na sygnalizatorze wewnątrz obiektu wskazuje na brak gotowości urządzeń przeładunkowych do pracy. Po otwarciu bramy i ustawieniu pomostu w pozycji roboczej zielone światło informuje obsługę o gotowości sprzętu do pracy. Sygnalizator może również zostać wbudowany w skrzynkę sterującą.
Wśród rozwiązań dostępnych na rynku jest m.in. system z sygnalizacją świetlną (Dock-IN), który stanowi połączenie naprowadzaczy i sygnalizacji. Podczas dokowania kierowca patrzy w kierunku tylnych kół, dlatego naprowadzacz (białe światło) i sygnalizator (czerwone światło) umieszcza się w optymalnym dla niego miejscu – pod bramą. Białe światło naprowadzacza pomaga kierowcy ustawić pojazd we właściwym położeniu w stosunku do doku przeładunkowego oraz zapewnia łatwość i bezpieczeństwo procesu dokowania. W momencie gdy pojazd zostanie zadokowany, następuje aktywacja przycisków skrzynki sterującej. Taki system eliminuje potrzebę malowania i odnawiania pasów ruchu na podjeździe przed dokiem, a także instalowania tradycyjnych, stalowych naprowadzaczy kół, które stanowią przeszkodę na placu manewrowym oraz utrudniają odśnieżanie terenu.
Akcesoria przeładunkowe. Monitorowanie i sterowanie
Bezpieczeństwo przeładunku zapewniają również systemy wspomagania dokowania z wykorzystaniem czujników umieszczonych w płycie bramy (np. HDAPro Docking Assistant) lub wewnątrz odbojnika najazdowego (np. DAP lub NovoEASY). W pierwszym przypadku czujniki znajdujące się w płycie bramy rozpoznają samochód ciężarowy, który cofając się (z zamkniętymi drzwiami), zbliża się do doku, i sterują sygnalizacją świetlną „zielony-żółty-czerwony”. Podczas manewrowania pojazdem kierowca po kolorach sygnalizacji orientuje się, jak daleko jest do miejsca dokowania (precyzyjny pomiar odbywa się za pomocą fal ultradźwiękowych). Czerwień wskazuje, że pojazd znajduje się w optymalnym położeniu i musi się zatrzymać. Maksymalną odległość – do 3 m, i pozycję pojazdu dla poszczególnych faz sygnalizacji można łatwo zaprogramować.
W drugim rozwiązaniu czujnik (odległościomierz) wbudowany w odbojnicę najazdową z żółtego tworzywa sztucznego rozpoznaje dystans dzielący samochód ciężarowy od stacji przeładunkowej i m.in. za pośrednictwem sygnalizacji świetlnej informuje o nim kierowcę. Na przykład jeśli ciężarówka znajduje się ok. 100 cm przed stanowiskiem przeładunkowym, zapala się żółte światło, które wymusza na kierowcy zwiększoną uwagę. Gdy odległość ta będzie wynosiła 20 cm (pojazd zbliża się do odbojnika), zapali się czerwone światło i kierowca zatrzyma pojazd.Istnieją systemy monitorowania i sterowania całym procesem przeładunku, które analizują informacje płynące np. z czujników umieszczonych w bramie, blokadzie kół i odbojnicy najazdowej, a następnie nawigują ustalonymi funkcjami blokad i sygnałów. Umożliwiają na przykład ostrzeganie przed niebezpieczeństwem. Gdy zgłaszają nagłe odsunięcie się samochodu ciężarowego od rampy lub usunięcie blokady kół, sygnalizacja świetlna wewnątrz hali przełącza się na czerwony i rozbrzmiewa akustyczny sygnał ostrzegawczy, nakazujący natychmiastowe przerwanie przeładunku. Centrale sterujące kierują pracą ramp przeładunkowych (np. wysuwaniem, opuszczaniem i chowaniem klapy), a także pneumatycznymi uszczelnieniami bramy, oświetleniem, światłami ruchu, sensorami bram i blokadami kół. Kontrola procesów umożliwia zatem sterowanie, monitorowanie i zarządzanie całym systemem. Urządzenia nawigujące mogą być wyposażone w tryb energooszczędny, który pozwoli obniżyć koszty zużycia energii elektrycznej o blisko 80%.
Akcesoria przeładunkowe. Dokowanie bez wysiadania
W przypadku zwykłych ramp kierowca najpierw wysiada z samochodu, otwiera tylne drzwi i dopiero wtedy może rozpocząć manewrowanie pojazdem. Jeżeli ustawiono go do rampy już poprzedniego wieczoru, trzeba go znowu przestawić, aby móc otworzyć drzwi i rozładować towar. Proces ten może wyglądać zupełnie inaczej dzięki specjalnemu systemowi (DOBO), który pozwala pojazdom podjeżdżać do stacji przeładunkowej z zamkniętymi drzwiami. Pneumatyczne uszczelnienie bramy uruchamia się jeszcze przed jej otwarciem i szczelnie okala pojazd z trzech stron. Drzwi samochodu lub naczepy można w każdej chwili otworzyć. Ponadto przez ten czas towar pozostaje bezpieczny w naczepie. System ten umożliwia kierowcy bezpieczne ustawienie samochodu do rampy bez konieczności wysiadania, co eliminuje ryzyko wypadków w niebezpiecznej strefie między pojazdem a rampą.
Akcesoria przeładunkowe. Oświetlenie stanowiska przeładunkowego
Tył zadokowanej naczepy jest zawsze słabo oświetlony, co może utrudniać sprawny przeładunek. Problem ten da się rozwiązać, montując w pobliżu bramy stanowiska przeładunkowego lampę dokową, np. reflektor halogenowy lub energooszczędną lampę LED. Dzięki łatwemu do ustawienia przegubowo-obrotowemu ramieniu mocującemu taka lampa dokładnie oświetla wnętrze naczepy, co znacznie poprawia jakość i bezpieczeństwo pracy, a także pozwala na przeładunek nawet nocą. Lampa dokowa może być dostarczona z własną skrzynką sterującą. Dla większego komfortu użytkownika można ją zintegrować ze skrzynką sterującą pomostu przeładunkowego, uszczelnienia dokowego i bramy przemysłowej, wówczas światło będzie włączane sekwencyjnie wraz ze sprzętem dokowym.
Akcesoria przeładunkowe. Wyposażenie dodatkowe strefy przeładunkowej
Uzupełniające elementy, takie jak np. słupki czy bariery, pomalowane najczęściej w ostrzegawcze barwy, zabezpieczają dużo droższe wyposażenie doku (m.in. prowadnice i panele bramy), a także wymuszają na obsłudze poprawne użytkowanie urządzeń, np. uniemożliwiając skracanie drogi przez narożniki rampy. Słupki oznakowania najazdu (tzw. odbojowe) zamontowane na zewnątrz zapobiegają najechaniu pojazdu na przejazdowe uszczelnienie bramy lub uderzeniu w ścianę budynku. Natomiast umieszczone wewnątrz chronią prowadnice bramy przed uszkodzeniem przez wózek widłowy manewrujący podczas przeładunku. Bariery ochronne mogą być montowane wokół platform przeładunkowych w celu wyznaczenia stref niebezpiecznych i ochrony personelu oraz dóbr. Zazwyczaj mają wyrazisty, żółty kolor i są dostępne w różnych wymiarach. Mocuje się je bezpośrednio w fundamencie lub w specjalnym prowadzeniu umożliwiającym łatwe usunięcie.
W przypadku gdy podłoga magazynu znajduje się ponad przestrzenią dokową, praktyczne rozwiązanie stanowią wejścia pomiędzy stanowiskami dokowymi, do których bezpieczny dostęp z zewnątrz zapewniają schody dokowe. Standardowo są ocynkowane, wykonane z wysokiej jakości metalu i mają różne wymiary. Poręcze mogą być umieszczone po lewej lub prawej stronie doku bądź po obu jego stronach, ponadto górna platforma umożliwia otwarcie drzwi na zewnątrz.
Orientację i ograniczenie ryzyka kolizji w strefie przeładunkowej wspomagają znaczniki drogowe używane w miejscach o dużym natężeniu ruchu i zaprojektowane tak, aby wytrzymać ciężar kół naczepy. Dostępne są zwykle w wersji odblaskowej (tzw. kocie oczy) lub z diodami LED, np. zintegrowanymi z panelem solarnym, odpowiadającym za ładowanie wbudowanej baterii. Diody LED mogą błyskać lub świecić ciągłym światłem. Ponadto do zapewnienia optymalnej ochrony przyczyniają się lustra bezpieczeństwa montowane w miejscach o ograniczonej widoczności i zwiększonym ryzyku przypadkowych kolizji. Proces przeładunku można uprościć i lepiej zorganizować dzięki indywidualnym oznaczeniom numerycznym doków, które pozwalają kierowcy szybko zidentyfikować odpowiednie stanowisko przeładunkowe. Numery dokowe są dostępne w niemal dowolnych wymiarach i na różnych nośnikach, np. płytach typu „dibond” (Al/PE/Al)lub z tworzywa sztucznego, również jako odblaskowe.
